Een nieuwe richtlijn Veranderende seksuele gezondheid biedt handvatten om over seksualiteit, als verzorgende en verpleegkundige, het gesprek aan te gaan met cliënten. Annemarie Verwoerd is verpleegkundig specialist in de ouderenzorg: ‘Als je door de schaamte heen weet te prikken, kun je cliënten enorm helpen.’ "Het gaat niet alleen over seks, maar ook intimiteit, een goed zelfbeeld, liefde en genegenheid. .. Ook vermoeidheid en medicatiegebruik kan een rol spelen." De richtlijn bevat gesprekskaarten voor verzorgenden en verpleegkundigen. Je vindt ook informatie over grensoverschrijdend gedrag, alle vormen van seksualiteit én hoe je daarover kunt praten. Sommige mensen kunnen hier lacherig over doen, maar er zit zoveel leed achter. Deze onderwerpen moeten uit de taboesfeer komen.
De richtlijn Veranderde seksuele gezondheid is in samenwerking met V&VN en met financiering van ZonMw ontwikkeld door het Trimbos-instituut en Rutgers.
Als cliënten weten dat seksualiteit een normaal gespreksonderwerp is, zullen ze sneller over dit onderwerp willen praten, hoopt Annemarie. “Als je door de schaamte heen weet te prikken kun je cliënten enorm helpen. Alleen praten over seksualiteit lucht vaak al op.”
Niet alle verzorgenden en verpleegkundigen vinden het even makkelijk om het gesprek hierover aan te gaan. “Het is de taak van verzorgenden en verpleegkundigen om zorgen rond seksualiteit bij cliënten te signaleren en te bespreken. Wij staan heel dicht bij de patiënt en kunnen de nodige signalen oppikken en actie ondernemen. Misschien is er niet in elke organisatie aandacht voor dit onderwerp, maar ik hoop dat dit verandert en dat de richtlijn daarbij kan helpen.”
Optie moet er zijn
Een tijd terug had Annemarie een opnamegesprek met een oudere mevrouw. Ze kwam wonen in het verpleeghuis en haar man bleef thuis. “Ze waren helemaal in elkaar verstrengeld. Ze vertelden mij dat ze zo van knuffelen hielden en graag dicht bij elkaar waren. Ze vroeg of dat nu nog wel kon als zij naar het verpleeghuis verhuisde. Ik kon ze gelijk geruststellen: Natuurlijk kan dat!” Annemarie bespreekt vervolgens de mogelijkheden met de cliënten, maar niet alle cliënten willen open over seksualiteit praten. “Als mensen er niet over willen praten is dat ook goed. Maar de optie moet er wel zijn.”
Downloads
a. De V&VN Richtlijn Veranderde Seksuele Gezondheid (pdfd)
b. Gesprekskaart bij V&VN Richtlijn Veranderde Seksuele Gezondheid (pdf)
(bron: V&VN)