Een grote groep ouderen heeft nu amper toegang tot revalidatiezorg of moet eerst onnodig een dure ziekenhuisopname doormaken. Artsen spreken van een levensgroot probleem. Minstens vijftigduizend ouderen verblijven jaarlijks enkele weken op een revalidatie-afdeling van een verpleeghuis, bijvoorbeeld na een gebroken heup of een herseninfarct. Maar sinds vorig jaar zijn de regels veranderd: mensen kunnen alleen naar zo'n afdeling na een verblijf in het ziekenhuis. Aldus meldt de actualiteitenrubriek Nieuwsuur.

Nieuwe wetgeving
Omdat sinds begin 2013 de Geriatrische Revalidatie Zorg onder de Zorgverzekeringswet, is er nu alleen recht op deze zorg aansluitend op een ziekenhuisopname. Dat is niet altijd logisch, bijvoorbeeld als er niet eerst een operatie in een ziekenhuis nodig is (bij een breuk of dergelijke). De nieuwe regel moet voorkomen dat te lichte gevallen op de relatief zware revalidatie zorg drukken. Maar het werkt nu vaak als een vertragende en belastende tussenstop.

Effecten
Mensen blijven thuis zonder de juiste zorg en dat kan leiden tot schrijnende situaties. Of mensen worden onnodig opgenomen in het ziekenhuis. In Nieuwsuur zegt huisarts Geert Jan van Holten: "Er zijn nu in Nederland dagelijks artsen bezig om onnodige opnames te creëren, om maar aan de regels te voldoen. Als ik tegen een patiënt moet zeggen: u moet eerst naar het ziekenhuis, anders wordt het niet vergoed en krijg ik het niet geregeld, dat is tenenkrommend." Artsen schatten dat de kosten voor onnodige ziekenhuisopnames op 10 miljoen euro. "Dat kan je beter steken in revalidatiezorg", zegt Peter Jue, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie.  

Adviezen
Er is inmiddels door de Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie een advies uitgebracht aan de minister om deze eis te laten vallen. Ook het Nederlands Huisartsen Genootschap adviseert hetzelfde. Het Zorginstituut Nederland, voorheen het College voor Zorgverzekeringen, bekijkt het advies nu op haalbaarheid en betaalbaarheid.

NHG rapport
Een multidisciplinaire samengestelde werkgroep -bestaande uit vertegenwoordigers van klinisch geriaters, internisten-ouderengeneeskunde, huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde-  heeft omschreven onder welke omstandigheden een patiënt in aanmerking kan komen voor GRZ zonder dat er een noodzaak is om de patiënt in het ziekenhuis op te nemen. De werkgroep heeft hiervoor een schematisch zorgpad beschreven. De werkgroep is van mening dat toegang tot de GRZ zonder voorafgaand ziekenhuisverblijf te realiseren is mits deze toegang beperkt is tot een specifieke patiëntengroep en ook aan het zorgproces voorwaarden worden gesteld. De criteria zijn:

• Er is sprake van een acuut opgetreden aandoening waarbij de benodigde diagnostiek is afgerond.
• De acute aandoening leidt, evenzo acuut, tot mobiliteitstoornissen en/of achteruitgang in de zelfredzaamheid.
• De kwetsbaarheid van de patiënt en diens bijkomende ziekten zijn voorafgaand aan de GRZ op valide wijze in kaart gebracht.
• Zorginhoudelijke noodzaak tot GRZ is aanwezig conform de huidige regelgeving inzake GRZ.

Download hier het NHG rapport, maart 2014, 'Advies toegankelijkheid Geriatrische Revalidatiezorg' (pdf)